Czym dokładnie są antyoksydanty, jakie mają znaczenie dla ludzkiego organizmu i jak zadbać o ich obecność w naszej codziennej diecie? Dowiesz się w tym poradniku.
Czym są antyoksydanty?
Antyoksydanty to związki chemiczne, które wiążą wolne rodniki, dzięki czemu chronią organizm przed efektami stresu oksydacyjnego. Wolne rodniki, czyli atomy tlenu, które nie mają sparowanego elektronu, powstają w reakcji oddychania komórkowego. Jest to jedna z najważniejszych reakcji zachodzących w organizmie, w której w wyniku utleniania cząsteczki glukozy, wytwarzana jest energia. Wolne rodniki łatwo wchodzą w reakcje z innymi związkami chemicznymi i są wykorzystywane w różnych procesach biologicznych. Jednak zbyt duża ilość wolnych rodników, powoduje uszkodzenie struktur komórkowych i prowadzi do rozwoju licznych chorób.
Nawet nieduże ilości antyoksydantów w organizmie hamuje lub spowalniania procesy utleniania, poprzez wiązaniu się z cząsteczkami mającymi wolne elektrony. Dzięki temu działają prozdrowotnie i chronią organizm przed:
- Cukrzycą;
- Zaburzeniami układu krążenia;
- Chorobami neurologicznymi między innymi Alzhaimerem i Parkinsonem;
- Chorobami nowotworowymi;
- Zaburzeniami układu kostno-stawowego.
Czym jest stres oksydacyjny i jak działa na organizm?
Stres oksydacyjny to brak naturalnej równowagi między krążącymi w organizmie wolnymi rodnikami a substancjami detoksykującymi, czyli antyoksydantami. Reaktywne formy tlenu w zbyt silnym stężeniu działają toksycznie, prowadząc do niszczenia wszystkich struktur komórkowych, łączeni z DNA komórkowym.
Stres oksydacyjny wywołują takie czynniki jak:
- Promieniowanie UV;
- Palenie papierosów;
- Nadużywanie alkoholu;
- Zanieczyszczenie środowiska i smog;
- Przewlekły stres;
- Przewlekłe stany zapalne;
- Zła dieta;
- Zaburzenia snu.
Przedłużający się stres oksydacyjny zwiększa ryzyko pojawienia się takich chorób jak:
- Cukrzyca;
- Zaburzenia układu krążenia – miażdżyca, zawał, udar;
- Chorób neurologicznych – Alzhaimer i Parkinson;
- Nowotworów.
Dlatego utrzymanie równowagi między ilością wolnych rodników a antyoksydantami jest niezwykle ważne dla zachowania prawidłowych funkcji życiowych.
Przeciwutleniacze w warzywach
Najcenniejszym źródłem antyoksydantów są warzywa i owoce. Do naturalnych antyoksydantów należą witaminy C, A, oraz E, a także substancje niemające właściwości odżywczych takie jak flawonoidy, czy karotenoidy.
Warzywa są głównym źródłem karotenoidów, czyli przeciwutleniaczy należących do grupy izoprenoidów. Są to naturalne substancje biologicznie cechujące się lipofilnością, czyli rozpuszczalnością w tłuszczach. Źródłem tych związków są warzywa w kolorze czerwonym i pomarańczowym, takie jak: pomidory, marchew, dynia, batat, papryka, a także niektóre rośliny zielone, między innymi jarmuż, szpinak, czy natka pietruszki.
Kolejną grupą warzyw są warzywa zielone, takie jak szpinak, jarmuż, sałata, kapustowate, a także brokuły oraz szczaw. Są one bogatym źródłem witaminy E zaliczanej również do przeciwutleniaczy oraz luteiny.
Antyoksydanty w owocach
Owoce dostarczają nie tylko witamin, ale również przeciwutleniaczy z grupy polifenoli, należących do jednych z najsilniejszych antyoksydantów. Posiadają dwie grupy hydroksylowe i dzieli się je na flawonoidy (i tu można wydzielić antocyjany, izoflawony, czy bioflawonoidy), kwasy fenolowe i związki fenolowe. Liczne antyoksydanty z tej grupy, znajdują się w takich owocach jak: żurawina, czarna jagoda, borówki, maliny, truskawki, porzeczki, winogrona, oraz jabłka, cytrusy, kiwi itd.
By zadbać o zdrowie, należy codziennie dostarczyć organizmowi odpowiednich ilości warzyw i owoców. Najlepsze źródło stanowią warzywa i owoce na surowo, np. w formie soków tłoczonych na zimno, dobranych w odpowiednie kompozycje. Jest to bomba witamin i antyoksydantów, która szybko się wchłania i zapewnia energię i witalność.
Zobacz specjalne kompozycje owocowo-warzywne dla zdrowia i urody na https://fit-juice.pl/.