Rozprawka jest formą wypowiedzi bardzo często wykorzystywaną w szkole średniej, ale nie tylko. Jakie są rodzaje rozprawek? Kiedy i w jakim celu się je pisze?
Kiedy przydaje się umiejętność pisania rozprawki?
Chyba najlepiej zaznajomioną z zasadami pisania rozprawek grupą społeczną są nauczyciele poloniści oraz uczniowie przygotowujący się do egzaminu maturalnego z języka polskiego. Zadaniem obowiązkowym, którego wykonanie w znacznej mierze decyduje o tym, jaki jest wynik matury z polskiego, jest napisanie rozprawki maturalnej. Uczeń ma do wyboru zwykle dwa lub trzy tematy, w których zawarty jest jakiś problem. Zadaniem ucznia jest postawienie hipotezy odnoszącej się do danego problemu, następnie należy uargumentować swoje stanowisko oraz wysnuć odpowiednie wnioski i sformułować sąd, który będzie się odnosił do pierwotnie przedstawionej tezy. Temat rozprawki maturalnej jest poruszany na wielu stronach internetowych, zainteresowani tym tematem maturzyści powinni poszukać informacji na portalach i serwisach edukacyjnych, jak napisać rozprawkę podpowiada zapytajpremiera.pl.
Matura to jednak niejedyna szansa na wykorzystanie umiejętności tworzenia tak interesującej formy wypowiedzi, jaką jest rozprawka. Umiejętność pisania rozprawki może przydać się w przyszłości, gdy będziemy musieli pisemnie uargumentować swoje zdanie. Rozprawki na studiach zazwyczaj przybierają dłuższą i poważniejszą formę, niż te maturalne, jednak nie mając podstaw, trudno jest stworzyć dłuższy, spójny i wartościowy tekst. Tego typu formy wypowiedzi możemy również spotkać w prasie oraz na różnego rodzaju portalach. Rozprawka bardzo często służy przedstawieniu swojego zdania np. na temat ważnego problemu społecznego.
Rodzaje rozprawek
Istnieją dwa podstawowe rodzaje rozprawek – dedukcyjne i indukcyjne. Pierwszy z nich, czyli rozprawki dedukcyjne rozpoczynają się sformułowaniem we wstępie tezy, której w dalszej części autor będzie bronił, udowadniając swoje racje. Rozprawki indukcyjne natomiast polegają na tym, że na początku postawiona jest hipoteza, a więc twierdzenie, które wymaga dodatkowego uzasadnienia i wyprowadzenia z niego konkretnej tezy. W tego typu rozprawce teza znajduje się na końcu i stanowi ona wniosek wypływający z wcześniejszych rozważań.
Pisanie rozprawki – co jeszcze warto wiedzieć?
Kiedy piszemy rozprawkę na zadany nam temat, nie musimy wcale przedstawić swoich osobistych poglądów, jednak taka postawa znacznie ułatwia znajdywanie przekonujących argumentów. Rozprawka maturalna musi być odpowiednio skonstruowana i zawierać pewne elementy, które są istotne dla konstrukcji tego rodzaju wypowiedzi. Jeśli jednak wykorzystujemy tę formę do tego, aby publicznie opowiedzieć się za czymś lub przeciwko komuś, lub jakiemuś zjawisku, powinniśmy się do tego dobrze przygotować i bardzo rzetelnie zbadać poruszany temat.